Abrazja powietrzna ( air abrasion ) – pytania i odpowiedzi
1. Od kiedy metoda abrazji powietrznej jest stosowana?
Abrazja powietrzna została opracowana w USA w połowie lat 40. ubiegłego wieku. Dr.Robert Black zamiast wiertła zastosował tlenek glinu jako materiał ścierny do opracowania zębów. Technika ta była przez pewien czas bardzo popularna, jednak po wynalezieniu w latach 50 turbiny powietrznej oraz wskutek niedoskonałości ówczesnych urządzeń, temat abrazji powietrznej uległ zapomnieniu. Od połowy lat 80-tych dzięki rozwojowi technik adhezyjnych, metoda abrazji przeżywa swój renesans.
Metoda ta polega na eliminacji próchnicy i opracowaniu ubytku zęba przy użyciu strumienia powietrza pod odpowiednim ciśnieniem, wzbogaconego ładunkiem ścierniwa w postaci tlenku glinu o różnej wielkości ziaren. Wydobywająca się z dyszy końcówki mieszanina proszkowo-powietrzna uderza w opracowywaną powierzchnię zęba i dzięki nadanej jej energii kinetycznej, próchnicowo zmienione szkliwo i zębina zostają oderwane od powierzchni zęba. Wielokrotne powtórzenie takiego cyklu powoduje całkowitą eliminację próchnicy.
3. Jakie są kliniczne zastosowania techniki abrazji powietrznej?
Najważniejsze wskazania do zastosowania abrazji:
4. Jakie są przeciwwskazania do stosowania metody abrazji?
Bezwzględnym przeciwwskazaniem jest nieleczona astma oskrzelowa. Ponadto zaleca się ostrożność w przewlekłych chorobach dróg oddechowych.
5. Czy technika abrazji eliminuje konieczność znieczulenia miejscowego?
Przy umiejętnym zastosowaniu techniki abrazji, właściwie nie ma potrzeby stosowania znieczulenia miejscowego. Własne doświadczenia kliniczne pokazują, że u ponad 95% leczonych pacjentów, zastosowanie tej metody nie wymagało wykonania znieczulenia przy opracowaniu ubytku.
6. Czy technika abrazji całkowicie zastępuje wiertło?
Abrazja jest metodą z wyboru do opracowania ubytków przyszyjkowych oraz powierzchownej i średniej próchnicy zębów. Przy próchnicy głębokiej, do usuwania dużych powierzchni miękkiej zębiny próchnicowej stosuje się ekskawatory oraz roztwór podchlorynu sodu.Możliwości zastosowania metody abrazji w leczeniu zębów są w dużym stopniu uzależnione od doświadczenia lekarza dentysty oraz stosowanego urządzenia do abrazji.Wiele stosowanych na świecie piaskarek abrazyjnych nie jest w stanie w sposób skuteczny i szybki opracować najtrudniejszych ubytków próchnicowych.Metoda ta nie jest odpowiednia do usuwania amalgamatu. Metoda abrazji nie jest stosowana do szlifowania zębów oraz w leczeniu endodontycznym zębów.
Przede wszystkim jest to metoda minimalnie inwazyjna, oszczędzająca w znacznym stopniu zdrowe tkanki zęba. Umożliwia opracowanie zębiny bez wytworzenia rany zębinowej i przegrzania miazgi zęba, z mikroretencjami w szkliwie i zębinie. Nie powoduje bólu zęba, opracowanie zęba odbywa się bez towarzyszącym leczeniu wiertłem wibracjom, wrażeniom zapachowym oraz słuchowym. Pole zabiegowe jest czyste, suche i pozbawione mikropęknięć szkliwa.
8. Czy opracowanie ubytku techniką abrazji jest szybsze niż opracowanie techniką wiertłową?
9. Czy leczenie metodą abrazji jest bolesne?
13. Czy są jakieś ograniczenia stosowania abrazji dotyczące głębokości ubytku?
Stosując metodę abrazji można opracowywać ubytki w dużej bliskości miazgi bez wrażliwości tkanek. Zależy to przede wszystkim od doświadczenia klinicysty, jak również progu bólowego danego pacjenta.
14. W jaki sposób lekarz kontroluje głębokość ubytku w zębinie?
Prędkość cięcia jest kontrolowana ciśnieniem, wielkością przepływu piasku oraz czasem preparacji.Im bliżej dna ubytku znajduje się końcówka dyszy, tym głębsze i węższe jest opracowanie miejsca preparacji.
15. Czy można stosować technikę abrazji w rozpoznawaniu próchnicy zębów?
Tak i jest to dużą zaletą metody. Oferuje ona nowe możliwości w diagnozowaniu próchnicy i jej leczeniu. Każdy defekt może być oczyszczony techniką abrazji, umożliwiając stwierdzenie obecności próchnicy pod organiczną płytką nazębną.
16. Dlaczego metoda abrazji powietrznej nie jest powszechnie stosowana w stomatologii?